In de zandbak spelen: hygiëne en veiligheid

Wie is er niet groot geworden met spelen in de zandbak? Zandkoekjes bakken, kastelen bouwen en met vormpjes spelen. De fantasie van kinderen draait overuren in de zandbak wat uitstekend is voor hun ontwikkeling. Spelen in de zandbak lijkt compleet onschuldig, maar er zijn enkele risico’s en gevaren. Een groot deel is echter eenvoudig weg te nemen.

Hygiëne

Het meest gehoorde gevaar rondom het gebruik van zandbakken is het gebrek aan hygiëne. Dieren kunnen hun ontlasting doen in de zandbak (gevaar op wormpjes), er kunnen planten, gras of paddenstoelen in groeien, er waait vuil in, het zand is onderhevig aan weer en wind, kinderen laten etensresten of drinken in de zandbak vallen, enzovoorts. Bij openbare zandbakken is er ook het gevaar voor vervuiling door sigarettenpeuken, glas en blik.

Verstikkingsgevaar

Een gevaar van zandbakken waar je misschien niet altijd bij stilstaat is verstikking. In dit geval gaat het echter wel om grotere zandbakken met een flinke zandlaag. Wanneer kinderen hierin tunnels gaan graven en daar inkruipen is er het gevaar op instorting waardoor ze bedolven raken onder het zand. De meeste van de genoemde hygiënische risico’s vormen overigens geen gevaar voor de gezondheid.

Voorkom ontlasting in zandbak

Om ontlasting van dieren in de zandbak te voorkomen is het aan te raden deze af te dekken. Zo zijn er bijvoorbeeld deksels, afdekzeilen en afdeknetten. Een afdeknet moet voldoende kleine mazen hebben. Afdekking voorkomt ook het inwaaien van materialen waardoor het zand langer schoon blijft. Zorg er wel voor dat er sprake is van ventilatie, de afdekking mag dus niet luchtdicht zijn.

Veilige zandbak kopen

Wil je graag een veilige zandbak kopen? Houd dan rekening met:

• Kies voor een zandbak met deksel, afdeknet of afdekzeil om te voorkomen dat dieren hun behoeften doen in het zand
• De afdekking mag niet luchtdicht zijn zodat het zand een goede ventilatie heeft
• De zandbak is niet hoger dan 50 centimeter zodat er geen tunnels gegraven kunnen worden
• De zandbak is voorzien van een stevige ondergrond zodat kinderen niet dieper kunnen graven dan de bodem van de zandbak. Bij kant-en-klare zandbakken is dit al het geval, bij zelfgemaakte zandbakken kunnen bijvoorbeeld tegels worden gelegd
• De zandbak is voorzien van stevige randen zodat kinderen goed kunnen zitten en het speelzand zich niet eenvoudig kan vermengen met vuil van buiten de zandbak

Waar kopen?

Bij Bol.com en Wicky.nl hebben ze een grote keuze uit kant-en-klare zandbakken van verschillende maten en afmetingen:

Vervang regelmatig het speelzand

Een andere voorzorgsmaatregel die je kunt nemen is door regelmatig het speelzand te verschonen. Vervang dan wel al het zand en niet alleen een laagje. Een zak speelzand kost maar enkele euro’s en dan kan je er weer even tegenaan. Speelzand is bijvoorbeeld te koop bij de Boerenbond of bouwmarkten zoals Gamma, Karwei en Hornbach. Kies voor fijn speelzand met een korrelgrootte van maximaal 2 mm. Gebruik geen gewoon ‘geel zand’, want dit kan afgeven op de kleding. Controleer regelmatig het aanwezige speelzand op de aanwezigheid van ontlasting van dieren. Een goed moment is om ieder voorjaar het zand te vervangen. Indien het zand goed is afgeschermd en zuiver is hoeft het niet ieder jaar.

Kies een goede plek

Plaats de zandbak op een wat rustigere plek zodat er minder kans is op spelende kinderen die op de rand vallen. Plaats bij voorkeur de zandbak niet op een plek onder de bomen zodat er zo min mogelijk organisch materiaal in de zandbak kan vallen. Ideaal is er als de zandbak (gedeeltelijk) in de zon is geplaatst zodat het zand zo droog mogelijk blijft. Een parasol kan kinderen dan weer beschermen tegen een te hoge zonkracht.

Veilig gebruik

De volgende maatregelen zorgen voor een veilig gebruik van de zandbak:

• Houd toezicht wanneer er kleine kinderen spelen in de zandbak
• Laat kinderen niet eten en drinken in de zandbak
• Was de handen na het gebruik van de zandbak
• Verwijder vervuilingen direct
• Reinig speelgoed in de zandbak regelmatig
• Plaats de afdekking na ieder gebruik weer terug